افغانستان همه چیز دربارۀ افغانستان آخرین مطالب
آرشيو وبلاگ نويسندگان جمعه 5 اسفند 1390برچسب:, :: 16:23 :: نويسنده : افغانی
نامهای تاریخی افغانستانمنبع ویکی پدیا اطلاق افغانستان بر کل کشور افغانستان از مقولهٔ اطلاق جز به کل است. از لحاظ تاریخی قبایل افغان (که نام افغانستان از آنها گرفته شدهاست) در بخشهاش شرقی و جنوبی افغانستان کنونی میزیستند. با قدرت یافتن ایشان نام افغانستان بر کل قلمرو ایشان اطلاق شد. هرچند از لحاظ کاربرد سیاسی آن جدید است؛ اما این سرزمین کهن بوده و طی قرون متمادی با حدود مختلف بهنامهای گوناگون یاد شدهاست، که مهمترین آنها آریانا، خراسان و افغانستان است.[۱] مینویسد: کشوری که در تاریخ معاصر جهان به نام افغانستان یاد میشود، در قرون وسطی قسمتی از خراسان و در عهد باستان آریانا بودهاست.[۲]
آریانا [ویرایش]الف - در منابع یونانی [ویرایش]اراتستن[۳] (۲۷۶- ۱۹۶ ق. م.)، اولین نویسنده یونانی است که اسم آریانا را برای سراسر سرزمینهای میان کویر مرکزی ایران تا رود سند به استثنای باختر (بلخ) و سرزمینهای شمالی اطلاق کردهاست.[۴] بهگفتة ریچارد ن. فرای، بهکاربردن نام آریانا توسط اراتستن و نویسندگان بعد از او، برای بیشتر بخشهای مشرق ایران [یعنی افغانستان و سرزمینهای پیرامونش را جز باختر نشان میدهد که این اصطلاح را برای نمایاندن سرزمینهای غیریونانی استعمال کردهاند.[۵] اما، استرابون[۶] (۶۳/۶۴ ق.م ـ ۲۱م)، جغرافیادان معروف عهد قدیم یونان، که اندکی بعد از سقوط دولت یونانی بلخ میزیست و از افغانستان امروزی با نام آریانا یاد کرده، باختر (بلخ) و سغد را هم جزئی از آریانا بهشمار آوردهاست.[۷]. کلاودیوس بطلمیوس[۸] (۸۳-۱۶۱ م.)، ریاضیدان، جغرافیادان و ستارهشناس که در اسکندریه مصر زندگی میکرد، نیز از سرزمینی که در جنوب هندوکش بین کویر نمک ایران کنونی در غرب و رود سند در شرق واقع بوده، به نام آریانا یاد کردهاست..[۹] خراسان [ویرایش]خوراسان[۱۰] (خراسان) در زبان پهلوی به معنای شرق (یعنی جهت طلوع خورشید) است. چنان که فخرالدین اسعد گرگانی در داستان ویس و رامین که به سال ۴۴۵ هجری قمری سرودهاست، در بارهٔ معنای آن میگوید: از آن خورآید یا خورشید از آنجا برآید).
این اصطلاح ظاهراً در عهد ساسانیان، پس از سدهٔ سوم میلادی پدید آمده و از قرن پنجم تا قرن نوزدهم میلادی در مورد افغانستان و سرزمینهای همجوار آن اطلاق گردیدهاست.[۱۲] عبدالحی حبیبی، مورخ افغان، مینویسد:
اگر در اینجا آقای حبیبی به قرن هفتم میلادی اشاره میکند، به دلیل این است که کتاب او راجع به تاریخ پس از اسلام افغانستان است. اما نامبرده معتقد است که در دورهٔ پیش از اسلام نیز نام افغانستان خراسان بودهاست. چنان که او مینویسد:
افغانستان [ویرایش]نام افغانستان فقط از اواسط قرن هیجدهم میلادی یعنی از هنگامی که برتری سیاسی و نظامی قوم افغان بر سایر اقوام ساکن در آنجا استوار گردید و وحدت سیاسی کشور مجدداً احیاء گشت، «بواسطه کثرت جمعیت آن قوم به تمام کشور اطلاق شد»[۱۸] و سرانجام در قرن نوزدهم میلادی شهرت یافت.[۱۹] اگرچه واژهٔ افغانستان، به عنوان نام رسمی این کشور، شاید بار اول در سال ۱۸۰۱ میلادی در قرارداد میان انگلستان و ایران، در مورد قلمرو به کار رفته باشد [۲۰]، اما کلمهٔ افغانستان، به مثابهٔ جا و مکان قبایل افغان (پشتونها)، نخستینبار در ، تألیف در اوایل سدهٔ چهاردهم میلادی، ذکر شدهاست.[۲۱] میگوید:
به هر حال، اگرچه واژهٔ افغانستان به معنای «محل سکونت افغانها» پیش از تأسیس دولت احمدشاه درانی نیز وجود داشته است، منتها شاید درگذشته فقط محل سکنای طائفه یا طوائف پشتون در خراسان بزرگ را همیشه یا گاهی افغانستان مینامیدهاند.[۲۳] چنان که براساس نظر عبدالحی حبیبی، کلمهٔ افغانستان، به هنگام هجوم چنگیز و زمان آل کرت و افغاننشین (پشتو زبان) بوده است. او مینویسد:
با این وصف، شاید در ابتداء این اسم میان سایر اقوام این کشور و حتی بین خود پشتونها چندان استعمال عمومی نداشت و بطور مسلم، مدتی طول کشید تا مردم به آن اُنس گرفتند. اما اکنون، این نام برای کشور کهن افغانها نه تنها در خود افغانستان، بلکه در تمام کشورهای جهان شهرت یافته و اسم آشنا است.[۲۵]
نظرات شما عزیزان: پيوندها
تبادل
لینک هوشمند
|
|||||||||||||||||||||||||
|